Những bệnh nấm thường gặp ở cá cảnh

Nấm là bệnh thường gặp ờ cá cảnh, có nhiều loại nấm bệnh khác nhau, nếu không phát hiện và điều trị sẽ chết rất nhanh.

Nguy cơ và cách điều trị các bệnh nấm ở cá cảnh

Hiện nay trên các diễn đàn của người chơi cá cảnh thường thấy xuất hiện các chủ đề về các bệnh của cá, trong đó có nhiều bệnh nấm nguy hiểm gây chết cá, thiệt hại cho người chơi cá cảnh. Dưới đây là một số thông tin về bệnh này.

Nhiễm nấm và nguyên nhân

Nhiễm nấm là một trong những bệnh phổ biến thường thấy ở cá nhiệt đới. Những bào tử của nấm được tìm thấy trong bể cá cảnh và chúng có khả năng xâm nhập vào cá và gây bệnh khi cá bị căng thẳng (stress), bị thương hoặc bị bệnh khác. Chất lượng nước kém cũng có thể là một nguyên nhân làm tăng sự lây nhiễm nấm đối với cá trong bể.

Triệu chứng và điều trị

Hầu hết người nuôi cá đều nhận ra những dấu hiệu nhiễm nấm từ bên ngoài. Phần lớn các vết bệnh đều có màu trắng (mịn, có lông tơ) đặc trưng và thường được gọi là “bệnh len bông – cotton wool disease”. Khi cá bị nhiễm nấm nặng, vết nhiễm nấm có thể chuyển sang màu xám, thậm chí là màu đỏ.

• Cách trị nấm cho cá 7 màu

May mắn thay, hầu hết nấm chỉ tấn công vào phần mô bên ngoài của cá và những loài nấm thường xuất hiện khi cá bị nhiễm trùng trước hoặc cá bị thương. Điều này giải thích tại sao khi cá bị nấm cần phải có 2 phần điều trị. Đầu tiên là điều trị vết thương, tăng cường sức khỏe cho cá và sau đó là điều trị nấm.

Tuy nhiên, cũng có vài loài nấm sẽ gây nhiễm vào cơ quan bên trong của cá và sau đó sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của cá nếu không được can thiệp kịp thời. Nấm luôn có mặt trong hầu hết bể cá cảnh, tuy nhiên, điều kiện để làm tăng sự lây nhiễm cho cá trong bể bao gồm:

• Chất lượng nước bể kém.
• Vệ sinh bể kém.
• Có cá chết trong bể hoặc có sự phân hủy nhiều chất hữu cơ trong bể.
• Cá bị tổn thương, cá già hoặc cá đang có những bệnh khác.

Phòng ngừa và điều trị

Những bể cá thường bị lây nhiễm nấm cần kiểm tra và vệ sinh thật kỹ bể, hệ thống lọc nước và chất lượng nước. Bể có chất lượng nước tốt thì cá hiếm khi bị nấm.

Dưới đây là một số bệnh nấm hay gặp ở cá cảnh:

Bệnh thối mang – Gill rot

Đây là loại bệnh nấm không thường gặp, nhưng khi bị bệnh thì rất nguy hiểm cho cá và có thể gây tử vong nếu không được điều trị. Khi bị nhiễm loại nấm này, cá có dấu hiệu hô hấp bất thường như thở gấp gáp để lấy không khí. Các tơ mang và lá mang dính lại với nhau bởi chất nhầy và trên đó xuất hiện các đốm.

Nguyên nhân của bệnh này là do nấm Branchiomyces, có thể làm cho mang bị thối đi. Bệnh này thường xuất hiện khi cá bị stress, nguyên nhân chủ yếu là lượng amoniac hoặc nitrat trong bể cao. Điều trị bệnh này rất khó khăn và thường không thành công nhiều.

Trong một số trường hợp, có thể chữa được bằng cách tắm phenoxyethanol trong thời gian dài và tăng lượng oxy trong bể. Vì vậy, chế độ chăm sóc tốt cho bể cá là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bệnh này.

Bệnh nấm len bông – Cotton wool disease

Bệnh nấm len bông là thuật ngữ dùng để chỉ chung cho những loại nấm lây nhiễm trên da, vây và miệng của cá. Những phần nấm trắng (dạng như bông) thường phát triển ở những khu vực mà cá đã bị lây nhiễm trước đó, những chỗ có ký sinh trùng tấn công và những chỗ cá bị thương.

Các loài nấm gây bệnh này thường là Saprolegnia và Achyla. Nhiều loài nấm khác cũng có thể gây bệnh này và thường có thể tìm thấy nhiều loại nấm gây bệnh trên cá.

Để điều trị loại bệnh này, có thể tắm cá bằng nước muối hoặc sử dụng thuốc kháng nấm chứa phenoxyethanol. Trong một số trường hợp, cần điều trị toàn bộ số cá trong bể, nhưng nếu chỉ có vài con riêng lẻ bị bệnh, có thể bắt riêng những con đó ra để điều trị. Sử dụng thuốc kháng nấm và kháng khuẩn có chứa chất Gentian Violet để bôi vào vết nấm cũng là một sự lựa chọn tốt trong quá trình điều trị.

Bệnh nhiễm nấm toàn thân – Systemic fungal infections

Bệnh nhiễm nấm toàn thân ở cá cảnh nhiệt đới là một loại bệnh rất hiếm gặp và nói chung rất khó chẩn đoán và điều trị. Hiện không có nhiều hiểu biết về loại bệnh này. Một loại nấm có thể gây nhiễm bệnh là Icthyophonus.

Cá bị nhiễm bệnh rất yếu ớt, bơi lội kém, hoạt động ít và ăn kém. Cá sống trong môi trường nước kém và thay đổi dễ bị mắc bệnh này. Tuy nhiên, bệnh có thể điều trị thành công bằng cách tắm và ngâm cá trong thuốc xanh malachit.

Hầu hết những người nuôi hoặc chơi cá cảnh đều phải đối mặt với những bệnh lây nhiễm nấm không khi này thì khi khác. Phần lớn những bệnh nấm đều có thể điều trị thành công nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Rõ ràng rằng nấm phát triển khi cá có sức khỏe yếu, bị thương, đặc biệt là do chăm sóc bể cá kém. Vì vậy, khi cá nuôi của bạn bị nhiễm nấm, hãy kiểm tra chất lượng nước và đảm bảo rằng nước trong bể của bạn đảm bảo tốt, an toàn và tự nhiên cho các chú cá nuôi của bạn.